Νικόλαος Φαρδύς

Ο Νικόλαος Φαρδύς γεννήθηκε το 1855 και αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της Σαμοθράκης. Οι άσχημες συνθήκες που επικρατούσαν τότε στο σκλαβωμένο από τους Τούρκους νησί, ανάγκασαν τον πατέρα του να τον στείλει στη Σμύρνη για να ζήσει καλύτερα. Εκεί είχε την ευκαιρία να μάθει γράμματα και αργότερα σπούδασε στην Ευαγγελική Σχολή. Εφόσον τελείωσε τις σπουδές του γύρισε στο νησί και στη συνέχεια εργάστηκε για δύο, τρία χρόνια σαν δάσκαλος στη Θράκη. Ανήσυχο πνεύμα καθώς ήταν, αποφάσισε και πήγε στη Μασσαλία όπου σπούδασε ιατρική. Αρκετά χρόνια αργότερα, εργάστηκε στην Κορσική ως διευθυντής σχολείου της ελληνικής παροικίας και συνέγραψε την ιστορία της. Βραβεύτηκε γι ’αυτό από την Ελληνική Ακαδημία με τον Αργυρό Σταυρό του Τάγματος του Σωτήρος.

Το 1887 επιστρέφει στο νησί με την ιδιότητα του γιατρού, αναλαμβάνει καθήκοντα δημάρχου και παράλληλα αναλαμβάνει και τη διαχείριση του σχολείου. Μεγάλο όμως πάθος του ήταν η συλλογή αρχαιοτήτων και η καταγραφή της ιστορίας του νησιού της Σαμοθράκης. Είναι γεγονός ότι λόγω της μεγάλης του αυτής αγάπης, έδωσε στον μικρότερο γιο του το όνομα Σαμοθρακίτη ιερέα των Μυστηρίων,  Δημοκλή, όνομα του βρήκε σε μια επιγραφή στην Παλαιάπολη ,την ημέρα που γεννήθηκε ο γιός του.

Θετικές είναι όλες οι αναφορές περιηγητών  για τον Ν. Φαρδύ ,που περνάνε από το νησί εκείνη την περίοδο και μάλιστα ο Ίων Δραγούμης στο έργο του ¨Σαμοθράκη¨, ονομάζει τον Φαρδύ «ομόφυλο του Πλάτωνα» για την σπουδαία λογική του. Έμεινε γνωστός για τη σημαντική του συμβολή στην ανάπτυξη του τόπου, αλλά και ως ένας από τους κύριους εισηγητές της γραφής χωρίς τόνους, πράγμα που υπερασπίσθηκε με σθένος. Πέθανε το 1901 . Μετά τον θάνατό του τα περισσότερα χειρόγραφά του χάθηκαν, ενώ λιγοστά από αυτά βρέθηκαν στο προσωπικό αρχείο του Ίων Δραγούμη.